خانواده به عنوان یک نهاد محسوب می شود که دوام آن سبب دوام جامعه می گردد. بنابراین هرگونه اصلاح جامعه باید از خانواده آغاز شود. امروزه از هم گسیختگی نهاد خانواده از مهم ترین عوامل بروز آسیب های اجتماعی در ایران به شمار می رود. به گونه ای که علاوه بر اینکه از هم گسیختگی نهاد خانواده خود به عنوان یک آسیب اجتماعی بروز کرده است و خانواده ها خود اکنون دچار آسیب های اجتماعی فراوانی مانند طلاق، خشونت ه...

در میان علوم لازم برای دانش فقه، سنّت و احادیث اهل بیت(ع)مهم ترین منبع و علوم مورد نیاز بعداز قرآن کریم و به عنوان یکی از پایه های ضروری اجتهاد به شمار می آید.با توجّه به نقش عمده آن در فقه، مقاله پیش رو درصدد است تا با تکیه بر سنّت و احادیث موجود و مطالعه دانش فقه به کارکردهای سنّت در این دانش دست یابد. بدین منظور، ضمن تبیین برخی از مبادی تصوّری و تصدیقی دانش فقه، تحقیق و تتبّع خود را در دو حوزه فقه...

استاد شهید مرتضی مطهری (ره) به عنوان یکی از متفکران برجسته و کم نظیر جهان اسلام آثار گسترده، بدیع و ارزنده ای در عرصه معارف اسلامی از خود بجا گذاشته است. احاطه استاد شهید بر منابع اسلامی، بهره مندی از قدرت تفکر و خلاقیت بالا، تماس مداوم با اقشار تحصیل کرده از جمله پزشکان، درک مناسب از متقاضیات زمان و آینده نگری، سبب شده تا تراوشات فکری وآثار قلمی استاد حاوی نکات بدیع و ارزشمندی در حوزه های بین ...

نظام جمهوری اسلامی متشکل از دو گفتمان است که به  فراخور شرایط یکی از آنها به عنوان گفتمان مسلط و دیگری در حاشیه قرار می­گیرد. در این گفتمان­ها مناقشاتی در مورد هویت زن وجود دارد. معانی که این واژه به خود گرفته به نوع خاصی از گفتمان بستگی دارد که به آن ماهیت و هستی می­بخشد. مقاله حاضر توصیفی بر شناخت مسائل زنان از دریچه نگاه تولید کنندگان گفتمان اصلاح طلبی و سنت گرایی فقهی است. سوال مورد بررسی  ...

از کاربردهای مهم قاعدة نفی عسروحرج، جریان آن در مسائل فقهی خانواده، ازجمله طلاق، سقط‌جنین، حضانت، قوامیت زوج، میزان ارتباط جنسی و فرزندخواندگی است. این قاعده هم بر این دلالت دارد که خداوند هنگام تشریع وظایف مکلفان حکمی را که موجب مشقت شدید آنان شود، جعل نکرده و هم به‌ عنوان یک قاعدة ثانوی نشان می‌دهد اگر امتثال برخی احکام شرعی در شرایط خاص برای بعضی مکلفان حرج‌آور باشد، از عهدة آنان برداشته شده...

رحم جایگزین، مادر بدلی یا رحم اجاره ای، پدیده ای است که در سایه ی پیشرفت علم ژنتیک و علم جنین شناسی به تجارت رایجی در جهان امروز و به خصوص در کشورهای فقیر تبدیل شده است و از آنجا که منشأ ایجاد مسائل مختلف فقهی و حقوقی گشته است، فقها و حقوقدانان به بررسی آن پرداخته و در صدد پاسخگویی به مسائل مطروحه در آن می باشند. در این مقاله بر آن شدیم تا نسب کودکان تولد یافته از این طریق را از منظر فقه و حقوق...

شیخ محمد عبده از علمای بنام اواخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم قمری است. ایشان پس از فراگیری علوم اسلامی به نوگرایی و اصلاح در عالم اسلامی روی آورد که مورد مخالفت قرار گرفت و تبعید شد. وی همچنین در تفسیر قرآن روش جدیدی را برگزید که بر پایه نوگرایی و تجدید بود. از این رو جمعی از علما از جمله محمد رشیدرضا و مصطفی مراغی از آن روش پیروی کردند. شیخ محمد عبده در تفسیر قرآن به مسائل اجتماعی و فقهی ت...

کشورهای اسلامی به دلایلی عمدتاً سیاسی از سوی مجامع بین‏ المللی حقوق بشر متّهم به نقض حقوق بشر می شوند و جهان اسلام از این رهگذر دچار تنشها و مناقشات توان‏ فرسا شده است. بسیاری از این موارد اتهام، مربوط به مسائل خانواده و مبتنی بر مباحث فقهی است. به­ منظور برون‏ رفت از فشارهای سیاسی مجامع بین‏ المللی، بررسی راه‏ حلهای فقهی از دیدگاه مذاهب اربعه اهل­ سنّت و نیز از منظر فقه امامیه می‏ تواند در شفاف‏ ...

در چارچوب نظام حقوقی خانواده، یکی از مسائل قابل تأمل و کاربردی، حق بر هم زدن معاملات مربوط به ارث، توسط اعضای خانواده است. قانون مدنی در این مسأله، به تقریر ماده 445 اکتفا کرده که در آن، حکم کلی انتقال یافتن این حق از مورث به ورثه مطرح شده است؛ لذا با توجه به خلأ قانونی در فروعات ماده قانونی مذکور، این سؤالات مطرح می شود که چنانچه اعضای خانواده متعدد باشند و در اعمال حق خیار خویش وحدت نظر نداشت...